ฉนวนกันความร้อนเสื่อมคุณภาพเร็ว เกิดจากอะไรบ้างฉนวนกันความร้อนที่เสื่อมคุณภาพเร็วกว่าปกติอาจเกิดได้จากหลายสาเหตุ ซึ่งส่งผลให้ประสิทธิภาพในการกันความร้อนลดลง และอาจนำไปสู่ปัญหาอื่น ๆ ตามมาได้
ต่อไปนี้คือสาเหตุหลัก ๆ ที่ทำให้ฉนวนกันความร้อนเสื่อมคุณภาพเร็ว:
1. ความชื้นและการซึมผ่านของน้ำ (Moisture Intrusion):
การดูดซับน้ำ: ฉนวนบางชนิด โดยเฉพาะฉนวนใยแก้วหรือใยหินที่ไม่มีการบุผิวป้องกันความชื้น หรือมีฟอยล์บุผิวที่ฉีกขาด หากโดนน้ำหรือความชื้นสะสมอยู่เป็นเวลานาน น้ำจะเข้าไปแทนที่ช่องว่างอากาศภายในฉนวน ทำลายโครงสร้าง และลดประสิทธิภาพในการกันความร้อนลงอย่างมาก เพราะน้ำเป็นตัวนำความร้อนที่ดีกว่าอากาศ
การควบแน่น: หากฉนวนติดตั้งโดยไม่มี Vapor Barrier (แผ่นกั้นไอระเหย) ที่เหมาะสม หรือ Vapor Barrier ชำรุด ความชื้นในอากาศจะซึมผ่านเข้าไปในฉนวนและควบแน่นเป็นหยดน้ำ โดยเฉพาะในระบบที่ต้องการรักษาอุณหภูมิเย็น (เช่น ท่อเย็น ถังเก็บความเย็น)
2. การติดตั้งที่ไม่ถูกต้อง (Improper Installation):
ช่องว่างและการบีบอัด: การติดตั้งที่ไม่แน่นหนา มีช่องว่าง หรือการบอัดฉนวนมากเกินไป (ในกรณีของฉนวนใยแก้วหรือใยหิน) จะลดปริมาณช่องว่างอากาศ ทำให้ประสิทธิภาพลดลง
การไม่ใช้วัสดุหุ้มผิวที่เหมาะสม: การไม่ใช้วัสดุหุ้มผิว (Cladding) ที่ทนทาน หรือการไม่หุ้มให้มิดชิด อาจทำให้ฉนวนสัมผัสกับสภาพแวดล้อมโดยตรงและเสียหายได้ง่าย
รอยรั่วหรือรอยต่อที่ไม่สมบูรณ์: หากมีรอยรั่วหรือรอยต่อบนฉนวนหรือวัสดุหุ้มผิว ความชื้น ฝุ่น หรือสิ่งสกปรกสามารถเล็ดลอดเข้าไปทำลายฉนวนได้
3. การสัมผัสกับอุณหภูมิที่สูงเกินขีดจำกัด (Exceeding Temperature Limits):
ฉนวนแต่ละชนิดมีขีดจำกัดอุณหภูมิสูงสุดที่สามารถทนได้ หากอุณหภูมิของพื้นผิวที่หุ้มฉนวน หรืออุณหภูมิโดยรอบสูงเกินกว่าที่ฉนวนนั้นถูกออกแบบมา จะทำให้โครงสร้างของฉนวนเสื่อมสภาพ แตก เปราะ หรือหลอมละลายได้
4. ความเสียหายทางกายภาพ (Physical Damage):
การกระแทก/การเสียดสี: การถูกกระแทก การกดทับ หรือการเสียดสีจากกิจกรรมในโรงงาน การเคลื่อนย้ายสิ่งของ หรือการซ่อมบำรุงอื่นๆ สามารถทำให้ฉนวนฉีกขาด บุบสลาย หรือยุบตัวลงได้
สัตว์รบกวน: หนู แมลง หรือสัตว์อื่นๆ อาจเข้าไปทำรังหรือกัดทำลายฉนวน
5. การสัมผัสกับสารเคมี (Chemical Exposure):
ในโรงงานอุตสาหกรรม หากฉนวนสัมผัสกับไอระเหยของสารเคมี หรือสารเคมีหกใส่เป็นเวลานาน อาจทำให้โครงสร้างทางเคมีของฉนวนเปลี่ยนไป เสื่อมสภาพ และเสียหายได้
6. การสั่นสะเทือน (Vibration):
ในบริเวณที่มีเครื่องจักรที่สร้างการสั่นสะเทือนสูง การสั่นสะเทือนอย่างต่อเนื่องสามารถทำให้ฉนวนคลายตัว ยุบตัว หรือหลุดร่อนออกจากโครงสร้างได้ โดยเฉพาะฉนวนที่ไม่ได้รับการยึดติดอย่างแน่นหนา
7. คุณภาพของวัสดุฉนวนเอง (Material Quality):
ฉนวนคุณภาพต่ำ หรือฉนวนที่ผลิตไม่ได้มาตรฐาน อาจมีอายุการใช้งานสั้นกว่าที่ควรจะเป็น แม้จะได้รับการติดตั้งและดูแลอย่างดีแล้วก็ตาม
8. อายุการใช้งานตามธรรมชาติ (Natural Aging):
ฉนวนทุกชนิดมีอายุการใช้งานของตัวเอง แม้จะได้รับการดูแลอย่างดี แต่เมื่อใช้งานไปเป็นเวลานานหลายสิบปี คุณสมบัติของวัสดุก็จะค่อยๆ เสื่อมลงตามธรรมชาติ
การตรวจเช็กและบำรุงรักษาฉนวนกันความร้อนอย่างสม่ำเสมอจึงเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อยืดอายุการใช้งานและรักษาประสิทธิภาพของฉนวนให้ยาวนานที่สุด